Chị Đào Nguyễn là một trong những nữ luật sư của Việt Nam mà mình rất mến mộ. Mình thích cách chia sẻ chân tình của chị thông qua những bài viết tiếng Anh ngắn gọn, rõ ràng, rành mạch trên blog. Mình vẫn luôn theo dõi chị qua các bài chia sẻ hiếm hoi trên Facebook và thi thoảng là những cập nhật trên LinkedIn và luôn cảm thấy ở chị toát ra năng lượng thông minh sắc sảo mà vẫn dịu dàng, mềm mại của một nữ luật sư – hình mẫu mà mình hướng đến.
Dưới đây là bài phỏng vấn chị đăng tải trên trang Overseas Vietnamese mà mình đã lưu về từ năm ngoái nhưng đến hôm nay mới dịch xong. Mình sẽ cố gắng chăm chỉ dịch các bài viết của chị nữa để cùng chia sẻ với các bạn.
Link bài viết gốc bằng tiếng Anh mọi người có thể tìm đọc ở đây: Eight Questions w/ Dao Nguyen
Mình sẽ tìm đọc hai cuốn sách The Trusted Advisor của David Maister và The Seven Spiritual Laws of Success của Deepak Chopra mà chị giới thiệu trong bài viết này.
Đào Nguyễn là Luật sư điều hành của DN Legal, một công ty luật ở Việt Nam do chị sáng lập cách đây 6 năm sau khi đã có hơn 19 năm hành nghề ở Việt Nam cũng với vai trò là Luật sư điều hành của hai công ty luật quốc tế. Nhiều năm qua, chị đã được vinh danh trên nhiều tạp chí pháp lý uy tín với vai trò là luật sư tiên phong trong lĩnh vực mua bán sáp nhập doanh nghiệp, bất động sản và ngân hàng tại Việt Nam.
Chị tốt nghiệp Đại học Harvard ngành Văn học cổ điển (tiếng Hy Lạp cổ và tiếng Latinh) và lấy bằng luật tại trường Luật UCLA. Chị đã có khoảng 29 năm hành nghề ở Mỹ, Nhật Bản và Việt Nam. Chị cũng có đầy đủ chứng chỉ để hành nghề ở New York, California và Hồng Kong.
Đồng thời chị còn là đồng chủ tịch của Harvard Club tại Việt Nam và là chủ tịch đương nhiệm của Mạng lưới tổ chức nghiệp chủ toàn cầu. Nhưng điều quan trọng nhất mà chị muốn mọi người biết về mình đó chính là việc chị yêu màu hồng. Đây cũng chính là màu thương hiệu công ty hiện tại của chị. Chị thậm chí có hẳn những chiếc bàn ghế màu hồng ở nơi làm việc. Màu hồng là màu của lòng trắc ẩn và chị ấy muốn truyền tải thông điệp rằng một người hoàn toàn có thể là một luật sư giàu lòng trắc ẩn
1..Lời khuyên nào mà chị muốn gửi đến bản thân của mình những năm 20 tuổi?
Tôi không nghĩ rằng tuổi 20 của mình sẽ muốn nhận lời khuyên từ tôi của hiện tại đâu! Cuộc sống là một hành trình và tôi đã sống những giây phút tuyệt vời cho đến ngày hôm nay. Vì vậy không có bất kỳ lời khuyên nào mà tôi có thể dành cho bản thân mình khi còn trẻ, bởi vì tất cả những thất bại cũng như những thành công đều là những bài học vô giá. Tôi sẽ không là tôi của ngày hôm nay nếu tôi làm mọi thứ khác đi trong quá khứ. Ngay cả những khoảnh khắc đen tối nhất của cuộc đời đã qua đi đối với tôi vẫn rạng ngời những bài học kinh nghiệm.
Mặc dù vậy thì vẫn có một lời khuyên mà tôi có thể gửi đến bản thân mình những năm tháng 20 ấy đó là: “Đôi khi cũng chẳng sao cả nếu mình nói “Không””. Tôi nhận thấy rằng trong quãng đời 25 năm làm việc của mình, tôi đã sử dụng rất nhiều thời gian để cố gắng đáp ứng kỳ vọng của người khác (mà nghĩ rằng kỳ vọng đó của họ cũng chính là điều tôi mong mỏi ở bản thân mình). Tôi chắc chắn đã được đền đáp xứng đáng cho điều này nhưng nó càng khuyến khích tôi tiếp tục hành trình với những suy nghĩ tương tự. Tôi duy trì con đường ấy cho đến một ngày cách đây khoảng 8 năm, tôi cảm thấy mất phương hướng. Tôi không còn tìm thấy niềm đam mê trong công việc của mình. Tôi đã nghĩ giải pháp là đầu quân cho một công ty lớn hơn và chấp nhận những thử thách lớn hơn nữa. Tuy nhiên, hóa ra đó lại không phải là giải pháp. Tôi mất một thời gian để nhận ra rằng việc tôi đánh mất đam mê của mình chính là bởi vì tôi đã đánh mất chính bản thân mình. Vì vậy, đôi khi, điều quan trọng là phải lùi lại, sống chậm lại, và nói “Không” để tìm thấy chính mình và dành sự ưu tiên cho bản thân.
Điều đáng nói hơn là, khi bắt đầu làm như vậy, tôi đã tìm lại được đam mê của mình và không hiểu sao tôi lại có thể và muốn cống hiến nhiều hơn cho người khác bởi vì điều đó cho phép tôi được sống thật với con người mình. Vì vậy, trong ba năm trở lại đây, tôi bắt đầu tham gia nhiều hơn và việc cho đi.
Hiện tại thì tôi đang là đồng chủ tịch của Harvard Club ở Việt Nam và chủ tịch đương nhiệm Việt Nam của Mạng lưới tổ chức nghiệp chủ toàn cầu (viết tắt là “EO”). EO là một mạng lưới những công ty ngang hàng, bình đẳng và việc học hỏi từ các doanh nhân khác trên toàn thế giới đã mang lại nhiều chuyển biến cho cá nhân tôi. Tôi chưa từng được trải nghiệm những chia sẻ chân thành, thực tế như thế này trong một môi trường hỗ trợ và an toàn như thế này trước đây. Tôi đã tham gia nhiều hơn vào tổ chức này bởi vì tôi muốn các doanh nhân Việt Nam khác biết rằng luôn có sẵn môi trường như thế này và họ không hề đơn độc. Tôi chưa bao giờ cảm thấy hạnh phúc hơn thế về cả mặt chuyên môn và cá nhân.
2. Một lời khuyên mà chị dành cho những người trẻ muốn theo học ngành luật là gì?
Nếu bạn đang do dự về quyết định lựa chọn trường luật hay không, tôi chỉ có thể nói là hãy bắt đầu với nó đi. Khi nộp đơn vào trường luật ở thời điểm đó, tôi đã không chắc chắn rằng liệu mình có muốn trở thành một luật sư hay không. Tôi vẫn không chắc mình bắt đầu vào trường luật khi nào cho đến thi tôi thực tập mùa hè tại công ty luật sau khi tốt nghiệp và có kỳ tập sự tại Tòa Phúc thẩm Liên Bang Hoa Kỳ Khu Vực 9. Tôi đã bắt đầu thay đổi và nhìn thấy hơi thở đời sống trong các vấn đề pháp lý và bắt đầu yêu nó. Các kỹ năng mà tôi đã học được như giải quyết vấn đề bằng những cách khác nhau, lắng nghe tích cực và giao tiếp chọn lọc sẽ theo bạn trong suốt hành trang của cuộc sống và dành cho bất kỳ nghề nghiệp nào ngay cả khi bạn không chọn hành nghề luật sư.
3. Thành tựu chuyên môn nào mà chị đã đạt được khiến chị cảm thấy tự hào nhất cho đến nay?
Trong suốt 29 năm vừa qua (và vẫn còn tiếp tục) hành nghề luật sư của mình, tôi đã đạt được một số cột mốc quan trọng trong nghề nghiệp mà tôi không bao giờ nghĩ rằng nó có thể xảy ra.
Thành tựu nghề nghiệp đáng tự nào nhất đối với tôi là tổng cộng 25 năm hành nghề luật tại Việt Nam. Việt Nam đã mở cửa đầu tư từ năm 1987 sau 20 năm bị cô lập về kinh tế. Tôi tới Việt Nam vào tháng 2/1995, ngay sau khi Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm vận. Tất cả các công ty đa quốc gia đổ vào và họ phải xây dựng doanh nghiệp từ đầu. Vì vậy, tôi đã có cơ hội làm việc với những dự án tuyệt vời để giúp các công ty thành lập doanh nghiệp. Ví dụ, chúng tôi đã hỗ trợ HSBC thành lập ngân hàng tại Việt Nam và tư vấn về tất cả các khía cạnh hoạt động của ngân hàng, từ việc xem xét nhà thuê cho các chuyên gia cho đến việc điều chỉnh tất cả các mô hình tiêu chuẩn sang tiếng Việt để thiết lập khung tuân thủ pháp lý cho ngân hàng. Chúng tôi đã phát triến sổ tay tuân thủ cho tất cả các hoạt động của ngân hàng ở Việt Nam và cho cả đội ngũ kiểm soát tuân thủ của Ngân hàng. Chúng tôi đã chứng kiến Ngân hàng lớn mạnh trong những năm qua từ một số ít nhân lực cho đến số lượng nhân sự lên đến hơn 1000 như hiện nay. Khi Việt Nam gia nhập WTO, chúng tôi cũng đã giúp Ngân hàng thành lập ngân hàng 100% vốn đầu tư tại Việt Nam vì theo chính sách của WTO, Việt Nam cho phép các ngân hàng nước ngoài được làm như vậy. Đây thực sự là một cơ hội tuyệt vời khi tham gia vào thành lập một ngân hàng. Việt Nam đã cho tôi cơ hội ấy. Đó chính là một khoảng thời gian tuyệt vời để trở thành một phần trong sự phát triển của quốc gia hay của chính khách hàng mình. Tôi cảm thấy mình cũng đã trưởng thành hơn cùng với Việt Nam và các khách hàng ở đây. Ngoài ra, tôi đã có cơ hội làm việc với nhiều luật sư Việt Nam trong nhiều năm (như luật sư điều hành của Mayer Brown JSM, chúng tôi từng là công ty luật quốc tế đầu tiên quảng bá luật sư Việt Nam cho các đối tác Việt Nam) và thật tuyệt vời khi thấy nhiều người chuyển sang các vị trí luật sư nội bộ để giúp các công ty lớn mạnh hoặc tự thành lập các công ty của riêng họ hay trở thành các luật sư thành viên ở các công ty này. Tôi vô cùng tự hào về sự phát triển và thành công của họ.
Tôi thấy rằng vẫn còn nhiều việc phải làm theo nhiều cách khác nhau và đó chính là lý do tại sao tôi vẫn ở đây và vẫn say mê làm việc, hành nghề luật sư ở đây. Tôi muốn tiếp tục đóng góp cho đất nước cũng như cho lĩnh vực pháp lý chuyên nghiệp.
4. Thành tích nào của bản thân khiến chị tự hào nhất?
Tôi tự hào nhất về con trai tôi. Tôi chưa bao giờ trải qua tình yêu vô điều kiện với một ai đó cho đến khi tôi có em bé. Đó là cơ hội để tôi biết ơn sâu sắc với gia đình mình, đặc biệt là đối với mẹ của tôi – người đã nuôi nấng 12 đứa con nhưng vẫn có thời gian cho từng đứa chúng tôi. Tôi nhớ món xôi mà cô ấy làm rồi gửi từ Boston cho tôi khi tôi còn học trường luật.
5. Cuốn sách yêu thích của chị là gì?
Cuốn sách yêu thích của tôi với tư cách một luật sư là The Trusted Advisor của David Maister. Điều quan trọng nhất mà cuốn sách này đề cập đó là để trở thành một luật sư giỏi, trước hết người ta phải là một người tử tế. Điều này thực sự ảnh hưởng mạnh mẽ đến tôi và đã trở thành câu thần chú mà tôi mang theo trên hành trình cuộc sống cũng như công việc của mình. Tôi đặc biệt tâm đắc về gợi ý cuối cùng của cuốn sách về việc trở thành một nhà cố vấn đáng tin cậy: “Ngay ngày hôm nay, bạn hãy bày tỏ với những người gần gũi thân thiết của bạn rằng bạn trân trọng anh ấy hay cô ấy như thế nào”. Năm ngoái, chúng tôi đã có một khóa trải nghiệm về việc xây dựng niềm tin và mọi người đã có cơ hội đọc cuốn sách và khám phá cách mà chúng tôi sống như vậy hàng ngày tại nơi làm việc hay với khách hàng.
Về khía cạnh đời sống cá nhân thì cuốn sách yêu thích của tôi là cuốn The Seven Spiritual Laws of Success của Deepak Chopra (tên tiếng Việt là Bảy quy luật tinh thần của thành công – lời người dịch). Quy luật nỗ lực tối thiểu là một trong những thứ tôi thực hành mỗi ngày đặc biệt là trong suốt thời kỳ dịch bệnh. “Trí thông minh của tự nhiên hoạt động một cách dễ dàng … với sự vô tư, hài hòa và tình yêu thương.” Ví dụ, hoa không cố nở, chúng nở tự nhiên. Chúng ta thường lãng phí năng lượng để tìm kiếm quyền lực hoặc sự kiểm soát đối với mọi người hoặc sự chấp nhận từ họ hoặc dễ dàng cảm thấy khó chịu với mọi thứ. Thay vào đó, điều mà tôi học được từ cuốn sách này là chúng ta nên học cách chấp nhận mọi thứ như chính nó là tại thời điểm này mặc dù chúng ta có thể mong muốn mọi thứ khác đi trong tương lai, chịu trách nhiệm và chọn cách giải thích một tình huống khó chịu như một cơ hội để học hỏi và duy trì sự cởi mở với tất cả các quan điểm mà không cần phải thuyết phục người khác. Cuốn sách nói rằng cách tiếp cận này sẽ cho phép bạn cảm thấy thoải mái, tự do và vô tư thay vì bực bội và tức giận. Tôi vô cùng tâm đắc!
6. Sự thay đổi nào mà chị hy vọng sẽ nhìn thấy ở Việt Nam trong những năm tới?
Thật lòng mà nói, tất cả những thay đổi của Việt Nam kể từ khi tôi về nước vào năm 1995 đã vượt ra ngoài dự đoán của tôi và hầu hết mọi người. Vì vậy, tôi chỉ mong rằng Chính phủ sẽ tiếp tục làm những gì mà họ đang làm bây giờ. Bạn biết đấy, Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng và khẳng định tên tuổi trên thị trường thế giới. Phản ứng của Việt Nam với COVID-19 là một ví dụ điển hình.
Trong 25 năm sống và làm việc ở Việt Nam, tôi đã chứng kiến rất nhiều sự đổi thay. Ví dụ, trong vòng 10 năm qua, Chính phủ đã có những cải tiến đối với toàn bộ khung pháp lý để tạo môi trường đầu tư thuận lợi cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước. Những thay đổi bao gồm sửa đổi luật doanh nghiệp, luật đầu tư, luật kinh doanh bất động sản, luật chứng khoán .vv..Việc ký kết Hiệp định song phương Việt Nam Hoa Kỳ có hiệu lực vào tháng 12/2001 đã là chất xúc tác cho những thay đổi này và cuối cùng dẫn đến việc gia nhập WTO của Việt Nam vào tháng 11/2006. Hiệp định này bao gồm thương mại hàng hóa, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, thương mại dịch vụ, bảo hộ đầu tư, tạo ra môi trường kinh doanh, minh bạch. Tất cả những quy định này đã tạo ra một sân chơi bình đẳng hơn cho tất cả các nhà đầu tư.
Kể từ năm 2006, cứ sau khoảng 4 đến 5 năm là Việt Nam đã lại tiếp tục sửa đổi các luật mới để cập nhật và hoàn thiện. Do đó, những thay đổi không chỉ xảy ra một sớm một chiều. Đây là một phần trong những nỗ lực phối hợp của Chính phủ để giúp đưa Việt Nam hội nhập với nền kinh tế toàn cầu và cải thiện cuộc sống. Ngay cả cuộc sống của tôi cũng được nâng cao rất nhiều. Tôi hy vọng ngày càng có nhiều thay đổi tích cực như vậy.
7. Chị có lời khuyên nào dành cho những kiều bào nước ngoài muốn chuyển về Việt Nam lập nghiệp?
Khả năng nói tiếng Việt không quan trọng bằng những kỹ năng mà bạn mang đến. Vì vậy, tôi muốn nói rằng đừng để ngôn ngữ là rào cản khi về Việt Nam. Về kỹ năng, điều này có nghĩa là bạn có thể phải làm việc một vài năm ở một số cơ quan về phát triển trước khi đến Việt Nam. Làm việc ở đây đòi hỏi sự linh hoạt và khả năng xoay chuyển nhanh chóng trước những thay đổi và tình huống. Vì lẽ đó mà những kinh nghiệm trước đó sẽ được đánh giá cao.
Cuối cùng thì điều đó thực sự phụ thuộc vào lý do bạn muốn làm việc ở Việt Nam và công việc mà bạn đang tìm kiếm. Có lẽ, hãy thử xem liệu bạn có thể nhận được một suất thực tập hay thử nói chuyện với những người ở Việt Nam trước.
8. Bài học mà chị đã học được trong chặng đường khó khăn là gì?
Có rất nhiều bài học mà tôi đã học được! Như tôi đã nói trước đó, tôi đã từng nghĩ rằng hạnh phúc của tôi là được thay đổi công việc sang một công việc mới lớn hơn và nhiều thách thức hơn. Hóa ra đây không phải là giải pháp. Tôi đã đánh mất bản thân mình trên chặng đường ấy và danh tiếng cũng như thành công ở một công việc lớn hơn không phải là điều mà tôi cần. Kể từ đó, một trong những kỹ năng mà tôi học được đó là chủ động lắng nghe bản thân hơn qua việc viết nhật ký, tập yoga và lắng nghe người khác.
Bổ sung: Món ăn Việt Nam yêu thích của chị là gì?
Món ăn Việt Nam yêu thích nhất của tôi là xôi. Tôi thích tất cả các loại xôi và tôi thường ăn nó vào mỗi sáng. Món xôi ngon nhất là ở Hà Nội vì nó thường là đồ ăn sáng của tôi. Xôi ngon nhất đến từ Hà Nội vì người ta sử dụng rất nhiều loại hạt gạo ngắn để làm ra nó.
Judy,
get 1% better every day,
(Nguồn ảnh đầu bài là hình ảnh văn phòng màu hồng của luật sư Đào Nguyễn mà mình lấy từ trang bazaarvietnam. Khi được hỏi vì sao lại chọn màu sắc này, chị hào hứng chia sẻ: “Tôi yêu màu hồng. Đây là sắc màu của sự nữ tính, tình yêu và lòng trắc ẩn. Tôi luôn nhắc nhở những cộng sự của mình tại DN Legal rằng người luật sư luôn phải có lòng trắc ẩn. Một lòng trắc ẩn sáng suốt để nhìn rõ vấn đề và đưa ra quyết định một cách thấu tình đạt lý”.
